Biyografi Nedir, Biyografi Tarihsel Gelişimi, Biyografi Türleri Nelerdir ?

Biyografi Nedir

Edebiyat,sanat,siyaset,ticaret vb.. alanlarda haklı bir üne kavuşmuş, tanınmış insanların hayatlarını,eserlerini, başarılarını okuyucuya duyurmak amacıyla yalın bir dille, tarafsız bir görüşte yazılan inceleme yazılarına hayat hikayesi ( Biyografi ) denir.

Biyografi Özellikleri

● yaşamı yazılan kişinin kendisi tarafından değil,onunla ilgili araştırma yapan, bilgi ve belgelere ulaşan veya onun yaşamına tanıklık etmiş kişiler tarafından kaleme alınır.

● Tarafsız ve gerçekci olunmalıdır.

● Açık ve Sade bir dil kullanılır.

● Kronolojik sıra izlenir.

● Divan edebiyatında şairleri anlatan bu eserlere "tezkire" denirdi.

● kişi tüm yönleriyle tanınır ve bunu yaparken tarafsız olunmalıdır.

● Türün Ünlü Yazarları : Mithat Cemal Kuntay, Şevket Süreyya Aydemir.

Not : Ünlü bir kimsenin hayatını yazacak biri ayrıntılı bir araştırma yapar. Kişi yaşıyorsa hayatı,eserleri,çalışmalarıyla ilgili sorular sorar ve kaydeder. Kişi hayatta değilse hayatını (belgeler ile) araştırır ve sunar.

Biyografi Türleri

Biyografik Roman : ünlü kişilerin hayatlarını konu alan , bunları roman tarzında işleyen edebi yazılara denir. 

Evrensel Biyografi : Her döneme, her mesleğe ve her millete ait kişilerin biyografilerini veren eserlere denir.

Ulusal Biyografi : Bir millete ait kişilerin biyografilerine denir.

Belgesel Biyografi : Bir bölgeye ait kişilerin yer aldığı eserlere denir.

Mesleki Biyografi : Belli bir mesleğe mensup kişilerin yer aldığı eserlere denir.

Dönem Biyografisi : Belli bir dönemde yaşayanların hayat hikayelerinin verildiği eserlere denir. 

Biyografi Tarihsel Gelişimi

◆ Türk edebiyatında ilk biyografik eser, "Malik Bahşi'nin feridüddin Attar'dan çevirmiş olduğu "Tezkiretü'l Evliya" dır.

◆  Eski Türk Edebiyatında biyografik eserlere tercüme-i hal denir.

◆ Asıl biyografik eserler, divan şairlerinin yaşam ve eserleri hakkında bilgi veren Şuara Tezkireleri 'dir.

◆ İlk tezkiremizi "Mecalisü'n Nefais" adıyla Ali Şir Nevai yazmıştır.

◆ Anadoluda yazılan ilk tezkire ise Sehi Bey'in yazdığı Heşt Behişt 'tir.